نرخ پایین رشد جمعیت چالش پیشروی استان سمنان در مسیر توسعه و پیشرفت محسوب میشود که بهبود این شاخص نیازمند توجه ویژه مسولان بالادستی و اجرای دقیق قوانین موجود در کنار تحقق مشوقها است؛ از سویی، فرهنگسازی برای فرزندآوری به عنوان ارزشی اجتماعی باید جدی گرفته شود.
به گزارش خبرنگار ایرنا، افزایش جمعیت مساله فوری است و برنامهریزی، هماهنگی، هدایت، راهبری و اجرای قانون افزایش جمعیت جوان باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد، چرا که پنجره جمعیتی در سال ۱۴۲۵ بسته میشود و کمتر از ۶ سال برای افزایش رشد جمعیت فرصت داریم.
مساله رشد جمعیت، با تقویت مقدمههایی مانند ازدواج و فرزندآوری دست یافتنی است و باید فرزندآوری در مناطقی مانند استان سمنان که نرخ رشد جمعیت در آن بحرانی است با تمهیدات ویژه پیگیری شود و نهادهای حمایتی، فرهنگی، مساجد، سازمانهای مردم نهاد، واحدهای صنعتی و تولیدی هر کدام به نوبه خود در زمینه ازدواج و فرزندآوری کار کنند و نقشآفرین باشند.
به گفته کارشناسان جمعیت مولد را افراد در سنین ۱۵ تا ۶۵ سال و جمعیت سالمند را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می دهد و در طول ۷۰ سال گذشته نرخ باروری در جهان و به ویژه در ایران به نصف کاهش یافت و اگر در سال ۱۳۵۷ هر یک زن هفت فرزند داشت، این آمار در سال ۱۳۸۴ به یک و ۹ دهم فرزند به ازای هر زن و در سال ۱۴۰۰ به زیر یک و هفت دهم فرزند به ازای هر زن کاهش یافته است.
بر پایه آمار، حدود ۹ و ۹۸ صدم درصد جمعیت ۷۰۰ هزار و ۷۸ نفری استان سمنان را سالمندان تشکیل میدهند و بر این اساس، سمنان رتبه نهم استانهای کشور را داراست.
جمعیت، دغدغه مسوولان استان سمنان است
همچنین استاندار سمنان پیشتر یکی از مهمترین بحرانهای این استان را پیری جمعیت دانست و اظهار کرد که میزان فرزندآوری استان در سال ۱۳۵۹ به میزان ۱۵ هزار و ۳۹۰ نفر بود که در سال ۱۴۰۰ به هفت هزار نفر کاهش یافت.
به گفته سید محمدرضا هاشمی، استان سمنان در شاخص ازدواج، با میانگین پنج و یک دهم رتبه آخر را در بین استانهای کشور دارد؛ همچنین میانگین ثبت طلاق در کشور ۲ و نیم و در استان سمنان ۲ و سه دهم است.
استاندار سمنان با اشاره به دغدغهمندی رهبر معظم انقلاب در حوزه افزایش جمعیت اظهار داشت: کاهش فرزندآوری و پیری جمعیت، دغدغه نظام است که باید با گرفتن تصمیمهای مناسب رفع شود.
هاشمی ادامه داد: حضور رییس جمهور در قرارگاه خانواده و جوانی جمعیت و استقرار این قرارگاه در وزارت کشور به معنای عزم جدی دولت برای رفع این نگرانی است و باید همت مضاعف و پیگیری دغدغهمندانه برای جبران پنجره جمعیتی کشورمان در بین مسوولان و آحاد جامعه باشد.
آمار ارایه شده گویای هشدار نرخ پایین رشد جمعیت و سونامی سالمندی است که انتظار میرود تمهیدات ویژه و اختصاصی برای استان سمنان و مناطقی که با خطر روریایی با این تهدید مواجه هستند اندیشیده شود.
فرزندآوری به ارزش اجتماعی تبدیل شود
برای عبور از بحران نرخ پایین رشد جمعیت، فرزندآوری باید تبدیل به ارزش اجتماعی شود و کاهش رشد جمعیت به عنوان خطر و تهدید فرهنگی جدی گرفته و اقدام عملی برای آن اتخاذ شود.
رهبر معظم انقلاب طی یک دهه گذشته بارها بر موضوع جمعیت و سیاستهای جمعیتی تاکید فرمودند و در سال ۱۳۹۳ سیاست های کلی جمعیت را ابلاغ کردند. قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز با تصویب مجلس شورای اسلامی توسط رییس جمهور در آبان ماه ۱۴۰۰ ابلاغ شد. در این قانون که در ۷۳ ماده تنظیم شده است، تکالیف دستگاه های اجرایی مشخص شده است. پس از ابلاغ این قانون، قرارگاه جمعیت در وزارت بهداشت به ریاست وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل شد.
در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به موضوعات مهم در حوزه زنان و خانواده، مسایل مربوط به جمعیت، ازدواج، فرزندآوری، اعطای تسهیلات به خانوادهها برای تامین مسکن، حوزه بهداشت و سلامت مسایل معیشتی و رفاهی کارکنان، و سیاستهای تشویقی برای بانوان پرداخته شده است.
برآیند دادهها نشان میدهد با وجود تصویب قوانین حمایتی، نرخ رشد جمعیت و میزان فرزندآوری بهبود یافته است، اما هنوز سرعت بهبود این شاخص مطلوب نیست و باید بستههای حمایتی در زمینه فرزندآوری به منظور ترغیب، تشویق و ایجاد اطمینان خاطر در والدین به منظور تامین نیازهای فرزند تقویت شود و همپای توجه به رفع نیازهای اقتصادی و معیشتی مسائل فرهنگی و ایجاد و تقویت باور ضرورت فرزندآوری مورد توجه باشد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، افزایش نرخ باروری و مقوله افزایش جمعیت در استان سمنان باید با اقناع جامعه و اجرای عملیاتی بسته های حمایتی ویژه در زمینه اقتصادی و بهداشتی و پزشکی دنبال شود.