آیا شهردار کاشانی می‌تواند باقی مانده بافت تاریخی سمنان را نجات دهد؟
بازار تاریخی سمنان نشست می‌کند!
بافت تاریخی سمنان به‌رغم داشتن نگین‌هایی چون مسجد امام یا مسجد سلطانی، مسجد جامع، عمارت بادگیرها، گرمابه پهنه، بازار و تکیه حال و روز خوشی ندارد. بخشی از خانه ویران شده و بوی کارتن خوابی می‌دهد. مسجد امام که چون کارت پستالی در دل بافت شهر می‌درخشد از یادگاری‌نویسی‌ها و کری خوانی‌های فوتبالی درامان نمانده.
ایران آنلاین / آیا شهردار کاشانی می‌تواند باقی مانده بافت تاریخی سمنان را نجات دهد؟ بافت سمنان یکی از پنج بافت تاریخی و منحصربفرد کشور است که ۱۰ هکتار آن به دلایل مختلف از جمله طرح توسعه امامزاده یحیی و… از بین رفت. در دولت احمدی‌نژاد حتی بحث ساخت مسکن مهر در این بافت روی میز مذاکره رفت. هرچند تخریب بافت تاریخی سمنان به یک شهردار و دولت محدود نمی‌شود اما سمنان در دولت نهم و دهم به لحاظ میراث فرهنگی شاهد تخریب دستوری بافت از سوی مدیران مرکزی وقت شد. هرچند «حمیدرضا دوست محمدی»، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نامی از دولت احمدی‌نژاد به میان نمی‌آورد اما می‌گوید آن زمان کارشناسانی که جلوی تخریب ایستادند متحمل هزینه‌هایی شدند. با وجود این او، در میان بافت تخریب شده تاریخی سمنان در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران حضور یک شهردار کاشی را شانس بزرگ بافت تاریخی این شهرتاریخی ناشناخته می‌داند. کاشان و کاشانی‌ها پرونده موفقی در حفاظت از بافت تاریخی خود دارند و خانه‌های تاریخی کاشان یکی از مهم‌ترین دلایل روی‌آوری شهرهای تاریخی به حفظ خانه‌ها و بناهای تاریخی است. او می‌گوید: «شهردار جدید سمنان معتقد به احیای بافت تاریخی و ارزش‌های معماری بافت تاریخی است، این درحالی است که تا سال گذشته بافت تاریخی سمنان یک خط قرمز بود.»
بافت تاریخی سمنان به‌رغم داشتن نگین‌هایی چون مسجد امام یا مسجد سلطانی، مسجد جامع، عمارت بادگیرها، گرمابه پهنه، بازار و تکیه حال و روز خوشی ندارد. بخشی از خانه ویران شده و بوی کارتن خوابی می‌دهد. مسجد امام که چون کارت پستالی در دل بافت شهر می‌درخشد از یادگاری‌نویسی‌ها و کری خوانی‌های فوتبالی درامان نمانده. آن‌طور که مدیر میراث آن می‌گوید: «بافت تاریخی سمنان در فهرست آثار ملی ثبت نشده.» سمنان به اندازه کرمان غنای فرهنگی و مردم شناسی دارد. به همان اندازه موزه‌هایش دیدنی است اما تفاوت شگرفی با شهری چون کرمان یا تبریز دارند. بازار کرمان و تبریز را خود بازاری‌ها می‌چرخانند اما در بازار سمنان از این همگرایی خبری نیست!
نیم نگاه
قیمت پایین زمین‌های بافت باعث شده تا افراد کم درآمد بیشتری به این منطقه بیایند. اتفاق‌های خوبی در بافت هم افتاده است. تبدیل خانه‌های تاریخی به اقامتگاه‌های بومگردی راه ورود گردشگر را به بافت باز می‌کند اما باید دنبال راهکارهای بیشتری برای حل معضل معیشتی و فقر جامعه ساکن در آن شد
دلنگرانی میراثی‌ها را دخالت و مزاحمت می‌دانند! آنقدر واکنش‌های آنها تند است که کارشناسان میراث فرهنگی براحتی نمی‌توانند درباره وضعیت بازار سخنی به میان بیاورند و حرف‌های خود را به بعد از بازدید از بازار موکول می‌کنند. بازاری که طاق‌هایش ترک خورده است. دوست محمدی می‌گوید: « اداره آب و فاضلاب هرجا انشعاب آب می‌دهد باید فاضلاب هم بدهد اما در بازار در سنوات قبل در برخی موارد بدون استعلام از میراث انشعاب آب بدون فاضلاب داده‌اند و به همین خاطر اکنون فاضلاب داخل کانالی می‌ریزد که سبب شده این کانال مضمحل و آب به زیر پی بازار بریزد.» وی هشدار می‌دهد:«اگر وضعیت فاضلاب مشخص نشود تا ۱۰ سال آینده نصف بازار نشست می‌کند. از طرف دیگر بازار هیأت امنا ندارد و برخی بازاریان به مشکلاتی همانند نبودآب‌بر در پشت بام توجه نمی‌کنند.»
بافت تاریخی سمنان مشکلات عجیب و غریبی دارد. برای مثال یک ملک ۱۲ متری که یک زمین خالی است ۱۸۰ ورثه دارد که دوست محمدی و همکارانش نمی‌دانند باید با آن چه کنند.
ساکنان بافت افراد کم درآمد و مهاجران هستند و حفاظت از بافت در اولویت مشکلات آنها نیست. به گفته یکی از کارشناسان گردشگری شهر قیمت پایین زمین‌های بافت باعث شده تا افراد کم درآمد بیشتری به این منطقه بیایند. اتفاق‌های خوبی در بافت هم افتاده است. تبدیل خانه‌های تاریخی به اقامتگاه‌های بومگردی راه ورود گردشگر را به بافت باز می‌کند اما باید دنبال راهکارهای بیشتری برای حل معضل معیشتی و فقر جامعه ساکن در آن شد. راهکاری که به حضور افراد توانمند بیشتری در بافت تاریخی منجر شود.
همراهی شهرداری با میراث فرهنگی که چراغی در دل میراثی‌ها روشن کرده به مانع برخورده است. رئیس میراث فرهنگی سمنان می‌گوید: «شهرداری معطل تعیین تکلیف در میراث است و وقتی مشاهده کرده سازمان میراث فرهنگی تکلیف طرحش را روشن نمی‌کند یا رویکرد و سیاستگذاری مشخصی را اعلام نمی‌کند اعلام کرده که ما همچنان برای اقدام در بافت صبر می‌کنیم.» او اعتقاد دارد باید برخی وظایف را به استان‌ها تفویض کرد تا اقدامات به نوشداروی بعد از تخریب بافت تاریخی منجر نشود./ روزنامه ایران
