راهکارهایی برای درامان ماندن کوچولوها از بیماری،بیماریهایی که ارمغان روزهای سرد هستند.
دکتر طاهرخانچی: ۱۰تا ۱۵ درصد کودکان حتی در طول سال ۱۲ بار دچار سرماخوردگی میشوند
فصول سال که تغییر میکند بیماریها هم عوض میشوند. هر فصلی باید به نوعی مراقب بود تا دچار بیماریهای شایع در آن فصل نشویم.
اما هنگامی که صحبت از کوچولوهای دوست داشتنی میشود همه چیز عوض میشود. از نوع مراقبتها، از حساسیت های والدین و مراجعات مکرر به پزشکان. آسیبپذیری کودکان در مواجهه با بیماریها و حساسیتهای والدین مزید بر علت شد تا برای آشنایی با بیماریهای روزهای سرد سال با «دکتر بهار طاهرخانچی» متخصص بیماریهای کودکان و نوزادان گفتگوی کوتاهی داشته باشیم تا برای والدین راهگشا باشد.
تفکیک بیماریهای این فصل
در فصل پاییز و زمستان ابتلا به سرماخوردگی یکی از شایعترین مشکلات پیش روی خانوادهها و خصوصا کودکان آنها است که آنها را محبور به مراجعه به پزشک میکند. ویروسهای متعددی با زیرگروههای بسیار متنوع باعث ایجاد علائم سرماخوردگی میشود، تنوع بسیار زیاد این ویروسها باعث شده که تاکنون موفقیت کاملی در کشف واکسن سرماخوردگی حاصل نشود.
رینو ویروسها شایعترین ویروسها هستند که کودکان را دچار میکنند و در فصل پاییز و زمستان ابتلا به این نوع ویروس سرماخوردگی شایعتر است.
دفعات مبتلا شدن
کودکان در طول سال امکان ابتلا به سرماخوردگی را بین ۶ تا ۸ بار را دارا هستند. والدین با بیمارشدن فرزندانشان و اینکه تعداد دفعات زیادی در سال مبتلا به سرماخوردگی شدهاند نگران نشوند. ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان حتی در طول سال ۱۲ بار دچار سرماخوردگی میشوند.
پرهیز از حضور در محیطهای شلوغ
ویروسهای سرماخوردگی در محیطهایی که ازدحام بیشتری دارد همچون مهدهای کودک، مدارس، و مراکز نگهداری بیشتر شایع است و چنین کودکانی امکان ابتلا به سرماخوردگی در آنها نسبت به کودکانی که در منزل نگهداری میشوند بیشتراست.
نشانههای سرماخوردگی
امکان اینکه کودکان دچار تب، حتی تبهای بالا بشوند وجوددارد. آبریزش بینی و عطسه ممکن است بین یک تا سه روز پس از عفونت ویروسی شروع شود. ممکن است کودک احساس درد و خراش در گلو داشتهباشد. انسداد بینی هم بسیار شایع است. گلو درد ممکن است بسیار زود و حتی بدون مصرف دارو بهبود یابد اما علایم ویروسی بسیار بارز میشود. سرفه در دوسوم موارد کودک را گرفتار میکند و حتی ممکن است بین یک تا دو هفته بهبود سرفه زمان ببرد. سردرد، گرفتگی صدا، اختلال در خواب و در مواردی ابتلا به اسهال و استفراغ نیز از نشانههای دیگری است که در برخی از کودکان همزمان با سرماخوردگی گزارش میشود.
در بسیاری از موارد والدین از تب کودکشان شکایت کرده و ابراز نگرانی میکنند اما در بیشتر مواقع و پس از معاینات لازم عفونتهای میکروبی در کودک دیده نمیشود و تنها هنر پزشک در این شرایط این است که علائمی که دال بر بیماریهای خطرناک است را رد و با تشخیص سرماخوردگی ساده،درمان مرتبط را برای کودک لحاظ کند.
درمانها و تاثیر مثبت بخور گرم
درمانها شامل مراقبتهای حمایتی است که والدین بسیار میتوانند کمککننده باشند. استفاده از دستگاه بخور گرم، خوراندن نوشیدنیهای گرم که بسیار برای کودک و بهبود بیماری موثراست.، نیز پیشنهاد میشود.
نوشیدنیهای گرم برای بیمار مفید بوده و جریان آبریزش بینی را بیشتر کرده و باعث میشود تا علائم بیماری کودک زودتر بهبود و ترشحات نیز کمتر شود. با توجه به سن کودک و درجه بیماری میتوان از سرمهای شستشو و یا قطرههای بینی استفاده کرد..
روی مصرف کنید
طبق مطالعات اخیر ثابت شدهاست که اگر کودکی در ۲۴ ساعت نخست بیماری روی دریافت کند مدت زمان بیماری در وی کاهش مییابد اما تاثیری در شدت و کاهش آن نخواهدداشت. همچنین در علائم نیز تغییری ایجاد نخواهد کرد.
آنفلوانزا
واکسن این بیماری برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا باید در اواخر تابستان و یا اوایل فصل پائیز تزریق شود. البته استفاده از این واکسن برای تمامی افراد و یا تمامی کودکان ضرورتی ندارد و تنها کودکانی که بیماری خاص دارند مد نظر هستند. اما در این سالها والدین زیادی تمایل دارند تا کودکانشان این واکسن را تزریق کنند. لازم است والدین بدانند صرف استفاده از این واکسن باعث نمیشود تا کودک به انواع سرماخوردگیها مبتلا نشود. سرماخوردگی ناشی از ویروسهای متعددی است که قابل پیشگیری نبوده و تنها با این واکسن میتوان از ابتلا به آنفلوانزا مصون ماند.
سینوزیت
این بیماری نیز در فصول سرد سال در بین کودکان بسیار شایع است و ممکن است از طریق ویروس، باکتری و … ایجاد شود. علائم سینوزیت غیر اختصاصیی است.
بینی کودک همچون زمان سرماخوردگی دچار گرفتگی است. ترشحات چرکی، تب، سرفه، بوی بد دهان و گاهی ورم دور چشم، سردرد و در برخی از موارد درد صورت نیز در این بیماری دیده میشود.
علائمی که استفاده از آنتیبیوتیک را محرز میکند
در صورتی که کودک تب بیشتر از ۳۹ درجه داشتهباشد، سرفه زیاد در طی روز و در یک بازه بیشتر از ده روز، عدم بهبود سرفهها، سرفهها با ترشحات چرکی همراه باشد، علائم بیماری بهبود و پس از چند روز نمایان شود، و یا علائم جدیدی در فرد پس از چند روز بروز کند. در چنین مواردی پزشکان آنتیبیوتیک را برای کودکان تجویز میکنند تا ترشحات چرکی از میان رفته و محیط سینوسها پاک شود. اما گاهی با اقدامات مختلف علائم بیماری بهبود نیافته و بیمار به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع میشود.
عوارض سینوزیت
عوارضی که از بیماری سینوزیت گزارش شدهاست شامل آبسه مغزی، استفراغ، مننژیت و .. است که تلاش میشود با درمانهای نخستین از بروز چنین عوارضی در کودک پیشگیری شود.
بهترین روشی که در پیشگیری از سینوزیت به خانوادهها توصیه میشود شستشوی مداوم دستهای کودک و عدم تماس با فرد سرماخورده است. همچنین از آنجا که امکان اینکه فرد مبتلا به آنفلوانزا دچار سینوزیت شود بالا است به همین دلیل توصیه میشود از واکسن آنلوانزا استفاده شود.
فارنژیت یا التهاب حلق
التهاب حلق هم ممکن است منبع ویروسی یا میکروبی داشتهباشد. پزشک در زمان معاینه ممکن است عفونتهای میکروبی را در گلوی کودک تشخیص دهد که در این مورد هم آنتیبیوتیک برای بهبود تجویز میشود. البته اینگونه عفونتها در کودکان زیر ۲ سال بسیار نادر است.
پزشکی
آنتیبیوتیک، استامینوفن، ایبوبروفن، قرصهای مکیدنی که درد کودک را برای بلع کم میکنند، اسپری های بیحس کننده برای کاهش درد گلو، و …
در بیشتر موارد عفونتها پس از ۵ روز با مصرف آنتیبیوتیکها مرتفع میشود اما اگر کماکان بیماری کودک ادامه یافت لازم است اقدامات تشخیصی و بررسیهای بعدی انجام شود.
توصیهها
توصیه من به خانوادهها در این زمان و با توجه به آلودگی هوا و وجود ویروسهای مختلف، از حضور کودکان در اماکن شلوغ و تماس با افراد سرماخورده جلوگیری کنند. شستشوی مکرر دستها در هر سنی توصیه میشود. اگر کودک توانایی شستشوی دستهایش را ندارد لازم است اینکار توسط والدین انجام شود.
مصرف مواد خوراکی مفید و مایعات گرم نیز توصیه میشود.