آلودگی ناشی از دود خودروها، صنایع و وسایل گرم کننده‌ی منازل و ادارات به سلامت انسان‌ها، حیوانات، آب، خاک و هوا، صدمات جبران ناپذیری وارد می کند، شاهد آن نیز افزایش بیماری‌ها در انسان، از بین رفتن بسیاری از گیاهان و به خطر افتادن نسل بسیاری از حیوانات می باشد، لذا این امر، دانشمندان زیست شناسی و محیط زیست را به فکر راه‌های طبیعی (بیولوژیک) برای مبارزه با آلودگی‌ها واداشت. آسان‌ترین راه بیولوژیک، استفاده از گیاهان می‌باشد، زیرا هم از لحاظ تکنولوژی، شیوه‌ای «غیر فنی» و هم ارزان است.
الف- آلودگی خاک در اثر سرب موجود در آن:
برای مبارزه با سرب موجود در خاک، از قارچ‌ها استفاده می‌شود، زیرا در هم‌زیستی میان گیاهان و قارچ‌هایی چون «آربوسکولارمیکوریزا» در جذب سرب، گزارش‌های بسیار خوبی دریافت شده است. کلونی زایی این قارچ بر روی ریشه ی گیاهان، باعث افزایش سطح ریشه، برای جذب سرب می گردد که منجر به جذب بیشتر عنصر سرب به گیاه میزبان می شود. این گزارش‌ها نشان می‌دهد که گیاهان به کمک این قارچ‌ها دوام آورده و آلودگی را بهتر تحمل می‌کنند. محققان، این بردباری را ناشی از محافظت ریشه‌ی آنها توسط قارچ‌ها در خاک آلوده می‌دانند. اثر حفاظتی قارچ‌ها برای گیاهان به این صورت است که کلونی «میکوریزا» بر روی ریشه و تمامی سطوح افزایش می یابد تا بتواند عناصر سنگینی مانند سرب را جذب کند. حتی اگر گیاه قادر به انباشت زیاد این عناصر باشد ولی باز هم در این حالت قارچ، نقش واسطه را برای جذب عناصر سنگین بازی می کند. در معادن سرب نیز می توان از نوعی قارچ به نام آسپرز بلوس نیجر، استفاده کرد. این قارچ می‌تواند نسبت به دیگر قارچ‌ها سرب بیشتری را از محیط جذب نماید. بنابراین از اینگونه قارچ‌ها می‌توان در بهسازی خاک‌های آلوده به عناصر سنگینی مانند سرب کمک گرفت. قارچ‌ها این توانایی را دارند، بدون آنکه خود خسارتی ببیند.
ب) آلودگی هوا در اثر آلاینده‌ها:
۱ – دوده‌ها: درختان در جذب دوده‌ی هوا نقش بسیار خوبی دارند، بطوری که در مساحت برابر یک مایل مربع، ۲۸% از تراکم دوده، کاهش پیدا می‌کند، در حالی که در یک منطقه‌ی بدون درخت در فضای شهری میزان گرد و غبار
۸۵۰mg/m3 در روز (متوسط سالیانه) و در حومه‌ی شهر به دلیل وجود فضای سبز، مقدار گرد و غبار کمتر از ۱۰۰ میلی گرم در روز بوده است.
۲ – سرب هوا: قسمت اعظم سرب ورودی به اتمسفر، ناشی از احتراق مواد سوختی است که در هر حال، در بدن انسان رسوب می‌کند و باعث مسمومیت، کم خونی، بیماری‌های تنفسی و اختلالات عصبی می‌گردد. گیاهان برای رشد خود به سرب نیاز ندارند، ولی با جذب آن از طریق شاخه و برگ و به خصوص ریشه، کمک مؤثری به کاهش آلودگی هوا می کنند. همه‌ی گیاهان این توانایی را دارند، ولی گیاهان و درختانی که دارای برگ‌های زبر و خشن هستند، ۷ برابر بیشتر از برگ‌های صاف و نرم، سرب را جذب می‌کنند. همچنین هرچه سطح برگ بزرگتر باشد، برای تجمع و جذب سرب هوا مناسب تر است تا برگ‌های سوزنی شکل، زیرا در اثر وزش باد یا شستشو با آب باران، سرب کمتری را از دست می‌دهند. به نتیجه می‌رسیم که کاشت درختان با برگ پهن، زبر و خشن بر کاشت درختان با برگ سوزنی ترجیح دارد، زیرا بدین ترتیب حجم بیشتری از سرب هوای آلوده، جذب می‌گردد.
۳- سایر آلودگی‌ها (So2 اکسید نیتریک، ازون هوا): هرچه وسعت فضای سبز اطراف کارخانجات بیشتر باشد، اثر آلودگی‌ها کمتر می‌گردد، به طوری که ۵۰۰ متر مربع فضای سبز می‌تواند ۷۰% از گاز دی اکسید گوگرد و ۲۷% اکسید نیتریک هوا را کاهش دهد.
درختان بلند در جذب ازون هوا نسبت به درختان کوتاه، پالایش بیشتری انجام می‌دهند، درضمن هرچه روزنه‌های گیاهان بزرگتر و در واحد سطح (اینچ مربع) تعدادشان بیشتر باشد، در پاک کردن اوزن هوای آلوده مؤثرترند.
با توجه به محدودیت ظرفیت پالایش درختان، لازم است ضمن توجه به نوع آلودگی ناشی از کارخانجات مختلف، فضای سبز مناسب در اطراف کارخانه‌ها ایجاد کنیم تا آلودگی کمتری به محیط زیست وارد گردد.
اثر فضای سبز در جلوگیری از پخش مواد آلاینده، به میزان زیادی بستگی به نوع گیاهان دارد و دلیل پالایش هوا توسط فضای سبز، ایجاد انحراف در مسیر جریان هوا می باشد، همچنین هرچه فضای سبز، متراکم‌تر باشد، ضمن پالایش بیشتر هوا، گازها و ذرات آلوده کننده ی هوا را در مقیاس وسیع تری، در شاخ و برگ درختان جمع می کند و از انتشار آلودگی جلوگیری می‌نماید.
