خانه علم و زندگی اوج با اهدافی همچون تنظیم نقشه راه موفقیت بر اساس تیپها و توانمندیهای شخصیتی برای نوجوانان و جوانان، شناساندن مسیرهای مناسب ادامه تحصیل و آگاه شدن افراد از نقاط ضعف و قوت خود زیر نظر سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری سمنان آغاز به فعالیت کردهاست.
این مرکز که به عنوان یکی از مراکز خلاقیت سمنان شناختهمیشود
با برگزاری کلاسهایی همچون فلسفه زندگی، توانمندسازی روانی – اجتماعی دانشآموزان، هدفگذاری در کار و زندگی، مهارت گوش دادن موثر، پلها و موانع ارتباطی، تکنیکهای ارتباط متقابل و آرامشآفرینی سعی در رسیدن به اهداف تعیین شدهدارد.
با احمدفخاریان مدیر این مرکز که دارای کارشناسی ارشد مدیریت و دانشآموخته دکترای کسب و کار است در خصوص فعالیتهای این مرکز خلاقیت و لزوم این آموزشها گفتگویی داشتهایم که در پی میآید:
لزوم افتتاح و وجود چنین مراکزی در شهر
پیش از آنکه از چرایی افتتاح این مرکز بگویم لازم میدانم مقدمهای در این خصوص بگویم: برنامهریزی راهبردی یا استراتژی فرآیندی است که یک سازمان برای ترسیم راهبرد سازمان و تصمیمگیری برای چگونگی یافتن منابع مورد نیاز برای رسیدن به محصول استراتژی انجام میدهد. این فرآیند، افراد و منابع، تشکیل برنامهریزی راهبردی را میدهند. برنامهریزی راهبردی بدین منظور است که مشخص شود سازمان به کجا میرود و در حال حاضر در چه مرحلهای قرار دارد و باید به کجا برسد و همچنین تعریف درستی از این ماجرا داشتهباشد و چگونگی رسیدن به آن جایگاه مشخص شود. حاصل تمام این مستندات برنامه راهبردی است. تدوین برنامهریزی استراتژی، فرآیند است. برای آنکه سازمان بداند کجا میخواهد برود. اقدامات بنیادی که به موجب آن مشخص میشودموجودیت یک سازمان چیست و چه اموری را انجام میدهد و چه کاری میخواهد انجام دهد و نیز برنامه سازمان چیست و چه اموری را انجام میدهد. در موضوعات مختلف برنامهها با عنوان برنامهریزی جامع، برنامهریزی استرتژی، برنامهریزی راهبردی یا عناوین دیگر بکار میرود اما آنچه مهم است باید این برنامهها به چهار پرسش اصلی پاسخ دهند. به کجا میرویم؟ که فلسفه وجودی است. چگونه میرویم؟ که استراتِژی میشود. امکانات ما برای اقدام، چیست؟ چگونه آگاه میشویم که در مسیر درست حرکت میکنیم؟
متفکران استراتژیست سازمان را بر اساس زنده ماندن در شرایط سخت طراحی میکنند. در واقع برنامهریزی راهبردی نوعی تصویر رسمی آینده سازمان است و برای این بیانیه چشمانداز نوشته میشود و وقتی بیانیه ماموریت یک سازمان نوشته میشود در واقع مشخص میکند که آن سازمان کارش چه است؟
سوالی که مطرح میشود این است که ما به عنوان انسان و خلیفهالله بر روی زمین و دارای تفکر و اختیار، آیا میدانیم رسالت و ماموریتمان در دنیا چیست و آیا چشماندازی داریم؟ استراتژی برای رسیدن به آن چشمانداز داریم؟ من اعتقاد دارم تعداد اندکی از انسانها دارای چشمانداز، ماموریت، هدف کوتاه مدت، بلند مدت و در نتیجه برنامه راهبردی برای رسیدن به اهداف هستند.
ظهور استیو جابزها در ایران
اعتقاد من و آگاهیام نسبت به این موضوع، این مسئولیت و ماموریت را بر دوشم نهاد تا خانه علم و زندگی را با همین هدف تاسیس کنم. در نهایت با پیگیریها و انجام کارهای مقدماتی خانه علم و زندگی در تاریخ چهارم خرداد ۹۵ با حضور پروفسور خزایی پدر علم آینده پژوهی ایران که دغدغههای اصلیشان آینده ایران است و معتقدند انسان خودش باید آیندهاش را بسازد و جمعی دیگر از اساتید که چنین دغدغهای داشتند افتتاح شد و در همین راستا، چشمانداز خانه علم و زندگی اوج، اینگونه تدوین شد: هماهنگ با شتاب دگرگونیها، روندی آگاهانه و منظم که نتایجی چشمگیر در عملکرد موسسه دارد. ما به کمک خدا میخواهیم در واقع جوانانی تربیت کنیم که در سالهای آینده کارآفرینانی پیشتاز در جهان باشند. استیوجابزها و اریکاشمیتهایی در ایران ظهور خواهندکرد و ما میخواهیم بخشی از این فرآیند ظهور باشیم.
آموزشهای غیر مستقیم و ایجاد محیطی پویا
ما اعتقاد داریم نهاد اجتماعی جامعه عامل اصلی بسترسازی رشد، توسعه، حفظ و حمایت، تولید افکار خلاق، سازنده و نوآور است و ما تلاش میکنیم انسانهایی تربیت کنیم که با رشد فکری افرادی باشند که فکرشان ارتقا یافتهاست. زیرا هر عملکردی از ما نتیجه باور ذهنیمان است و هر عامل موفقیتآمیز نتیجه حسی قوی و نتیجه ذهنی کارآمد و پویا است. ما در این موسسه با توکل به خداوند متعال و با گفتارهای خوب تلاش داریم تا این نوع مهارت که در حقیقت مجموعهای از مهارتهای خرد است به شکلی عالی به نوجوانان و جوانان آموزش دهیم و جوانانی قوی و متکی به نفس به اجتماع تحویل دهیم. که همه این آموزشها بوسیله بازی انجام میشود که محیط آموزشی پویاتر و جذابتری ایجاد میکند. جوانانی که بر خلاف برخی جوانان امروز هدفمند هستند، با برنامهاند و با انگیزه، دارای نقشه راه و برنامه راهبردی برای عبور از جاده سخت و پر فراز و نشیب موفقیت هستند. در این راستا ما میخواهیم با برقراری رابطه بهتر با جوانان و شناخت شخصیت آنها همچنین با متد استاندارد علاقمندیها جوانان را بیابیم و البته همه این کارها بوسیله خودشان انجام میشود و ما هیچ چیزی را به آنها دیکته نمیکنیم. خودشان به نتیجه خواهند رسید و مسیر رسیدن به هدف تعیین شده را برایشان طراحی میکنیم تا با صرف انرژی کمتر موفقیتشان را با قدرت بیشتری طی کنند. دنیای امروز ما، دنیای تغییرات سریع است که رسیدن به موفقیت یک مهارت است. مهارت اینگونه تعریف میشود که آموزشی است که قابل تقویت کردن است. یعنی هنگامیکه شما تراشکاری را فرا میگیرید بعد از یک سال، کمک تراشکار خواهید شد. بعد از سهسال، تراشکارید و بعد از ۶ سال استادکار خواهیدشد. یعنی فرآیند رشد مهارت و افزایش مهارت باید ایجادشود. در بخشی از آموزشها چنین اتفاقی نمیافتد.
اهداف موسسه
پرورش افراد، کمک به آنها در راه شناسایی و شناخت خودشان، پرورش انسانهایی ارتقایافته، برقراری ارتباط بهتر با جوانان در جهت شناخت شخصیت خودشان، شناسایی هدف زندگی، علاقمندی هر کدام از آنها بوسیله خودشان، طراحی مسیرهای رسیدن به هدف تا افراد با صرف انرژی کمتر با قدرتتر پیش بروند.
مهارت حل مسئله و تفکر نقادانه را برای موفقیت در سال ۲۰۲۰ فرابگیرید
در همین خصوص لازم میدانم توضیحی عرض کنم: مجمع جهانی اقتصاد در گزارش خود، فهرست ۱۰ مهارت کلیدی که لازمه موفقیت است را منتشر کردهاست. فهرست این ده مهارت و مقایسه لیست مهارتهای سال ۲۰۱۵ و سال ۲۰۲۰ با هم، جالب است. مهارت حل مسئله پیچیده در سال ۲۰۲۰ مانند سال ۲۰۱۵ رتبه نخست را دارد. تفکر نقادانه از رتبه چهارم سال ۲۰۱۵ به رتبه دوم در سال ۲۰۲۰ صعود میکند و این به معنای این است که دنیای جدید به تحلیل نقادانه در ارتباط با وضع موجود و تفکرات و سنتهای گذشته نیاز دارد.
خلاقیت از رتبه ده در سال ۲۰۱۵ به رتبه سه صعود میکند. بالاترین صعود در این جدول که کاملا طبیعی بهنظر میرسد چراکه با پیچیدگیهای زیاد که در دنیای امروز برای حل مسئله ایجاد شدهاست قطعا خلاقیت موضوع بسیار مهمی است. مهارت مدیریت انسانها که همچنان در همان ۵ مهارت برتر قراردارد. هوش احساسی، هیجانی و عاطفی یک مهارت کاملا جدید است که در این ده مهارت قرار گرفته، موضوع جدیدی نیست اما کمیت بیشتری به آن اختصاص یافتهاست. قضاوت و تصمیمگیری با وجود خلاقیت از رتبه ۸ به رتبه ۷ صعود کرده است. در واقع نگاه عمیقی که به فهرست میاندازیم حاوی سه نکته کلیدی برای ما خواهدبود: یکی اینکه مهارتهای مرتبط با اندیشیدن در این لیست، غوغا میکند. از حل مسائل پیچیده تا انعطافپذیری افراطی. اینکه ما چقدر واقعا به این مهارتها مسلط هستیم و وضعیت و شرایط بد زندگی فعلی ما ناشی از ناتوانی ما در حل مسائل و قضاوت و انعطافناپذیری ذاتی است. وقتی این لیست را با دروس دبستان و دبیرستان و دروس عمومی دانشگاه مقایسه میکنیم شکاف عمیق وحشتناک بین آنها خواهیم یافت. متاسفانه نظام آموزشی ما، تنها اندیشههای گذشته را فرا میدهد و آموزش نمیدهد که ما فکر کنیم. خیلی نباید به آموختههای نظام آموزشی فعلی تکیه کنیم. باید برای خودمان یک برنامه توسعه فردی طراحی کنیم و هوش هیجانی خودمان را تقویت کنیم، انعطافپذیری ارادی خودمان را بیشتر کنیم، اصول و فنون مذاکره را فرابگیریم. خلاقیت را تمرین کنیم. صرفا با درسخواندن و نمره بیست گرفتن، انسانهای موفق سال ۲۰۲۰ نخواهیمشد.
استعداد یافتنی نیست بلکه پرورش دادنی است
برنامههایی که در موسسه داریم به دو بخش تقسیم میشود. برنامههای آنی یا کوتاه مدت که تاثیر فوری دارند که در بخشهای آموزشهای مهارتهای اجتماعی به کارکنان سازمانها و توسعه فردی کارکنان سازمانها که در نهایت به رشد سازمان میانجامد با همکاری نزدیک با مرکز مشاوره دانشگاه تهران تاکنون فعالیت داشتهایم.
برخی از برنامههای این مرکز با هدف تاثیرگذاری در زمانهای بلند طراحی شدهاند. در همین خصوص با مرکز مشاوره دانشگاه تهران، همکاری گستردهای در جهت پرورش استعداد کودکان ۳ تا ۶ سال آغازکردهایم که در غالب طرح و یا پروژه کودک باهوش مطرح است که ما نمایندگی انحصاری آن را در استان سمنان داریم. به قول اساتید دانشگاه تهران استعداد یافتنی نیست بلکه پرورش دادنی است. در این طرح استعدادها پرورش داده میشود.
آموزشهایی نیز طراحی کردیم که هر شغلی به این مهارتها نیازمند است.
آموزش فن سخنوری، افزایش اعتماد بنفس، مهارت تصمیمگیری و حل مسئله، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای مطالعه و سیر مهارتهای مرتبط دهگانه اعلامی از سوی سازمان بهداشت جهانی از این جمله است. آموزش تعین هدف برای آینده و استراتژی دستیابی به هدف، آموزش برنامهریزی درست، شخصیتشناسی و تنظیم نقشه دستیابی به هدف، برگزاری همایش و سمینارهای افزایش انگیزه جهت دستیابی به هدف، دعوت از کارآفرینان برتر کشوری و برگزاری جلسات با کارآفرینان، تشکیل کارگاههای مشاوره جهت هدایت تحصیلی و موفقیت نوجوانان، تشکیل گروه کارشناسی افراد موفق و مطلع جهت نیازسنجی آموزشهای غیر رسمی، اصل ماجرای خانه علم و زندگی اوج این است که ما اعتقاد داریم وضعیت فعلی نتیجه عملکرد گذشته ما است پس برای تغییر وضعیت موجود باید روش تغییر کند و در این راه ما شیوه دیگری از فرآیند یادگیری را تجربه میکنیم و آنهم بازی و در واقع آموزش عملی است. برای دستیابی به تمام مهارتهای ذکر شده برنامههای بازی طراحی و پیشبینی شدهاست. بازیهایی که وجود دارد و تاکنون هیچ استفادهای از آن نمیشده و یا تنها در حد سرگرمی از آن استفاده میشدهاست. همچنین بازیهایی در حال طراحی است و کارشناسان ما به مرور بازیهایی که بیشتر به درد زندگی اجتماعی و واقعی بچهها میخورد را به بازیها اضافه خواهندکرد.
بازیها
بازیهایی در بازار وجود دارد اما شناخت زیادی نسبت به آن وجود نداشته است. بعنوان مثال بازی اتللو که در دنیا و بسیاری از کشورها دارای فدراسیون و دارای مسابقات جهانی است. تعریف این بازی جالب است. میگویند سه دقیقه یادبگیر و تا آخر عمر گرفتارش شو. این بازی قواعد سادهای دارد اما کتابی ۳۵۰ صفحهای در خصوص استراتژیهای اتللو نوشته شده است. من مطمئنم ۳۵۰ صفحه دیگر هم در این خصوص میتوان نوشت. این بازی سرشار از خلاقیت و حل مسئله است. روشهای این بازی متفاوت بوده و موجب تقویت برنامهریزی آینده و ارتقای خلاقیت میشود.
بازی اولون هم مسابقات جهانی دارد و متاسفانه در ایران تنها در مراکز بازی کودکان فروخته میشود و هیچ استفاده بهینهای از آن نمیشده مگر برای سرگرمی که با اهداف آموزشی این بازیها را در مرکز خواهیمداشت.
ما این بازیها را تحلیل میکنیم. کودک وقتی قواعد را فرامیگیرد و به قواعد مسلط میشود در لحظات حرکات فرد (از ۶ تا ۹۹ سال) حالات روحی و روانی او را بررسی میکنیم و گاه با او وارد بحث میشویم که چرا فلان کار را انجام داده است و بعدش چه اتفاقی میافتد و …. در نهایت حرکاتش را در بازی تحلیل میکند و بصورت ناخودآگاه فرامیگیرد که هر حرکتی در زندگی باید تحلیل شود که چرا این اتفاق میافتد و اتفاق بعدی ممکن است چه باشد. خلاقیت و قدرت تصمیمگیری و قدرت حل مسئله را حین این بازی ها میتوان آموزش داد.
تربیت کارآفرینان مطرح
دورههای آموزشی طراحی شده برای دورههای سنی مختلف است ۳ تا ۵ سال. ۵ تا ۷ سال. ۷ سال تا ۹ سال و ۹ سال تا ۱۲ سال برای دورههای … که بصورت آکادمیک برگزار میشود سرفصل ها در حال نگارش است. احتمالا به صورت ترمیک برگزار خواهدشد. در این ماجرا از اساتید دانشگاه که در حال مذاکره با آنها هستیم بهره خواهیم برد.
برنامهها را بطور مفصل برای افراد ۱۴ تا ۲۵ سال طراحی کردهایم. هدف این است نوجوانان و جوانان در این فاصله فرا بگیرند چگونه یک کسب و کار راه بیندازند و به فکر این نباشند پس از اخذ مدرک، در سازمان دولتی و یا خصوصی مشغول شوند و این نگاه پشت میز نشینی که متاسفانه در جامعه نهادینه شدهاست از بین برود ما در حال برنامهریزی هستیم تا نوجوانان و جوانان یاد بگیرند کسب و کار خود را راه بیندازند و جزو کارآفرینان مطرح شوند.
در پایان
علاقمندان به ثبت نام در این خانه خلاقیت میتوانند جهت ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر به دفتر اصلی خانه در میدان مشاهیر مجتمع تجاری طباطبایی طبقه ١ واحد ١ مراجعه کنند.