مدیرکل امور عشایری استان سمنان با بیان اینکه هر سیاه چادر عشایر یک کارگاه اقتصادی است گفت: تولیدات عشایر استان سمنان در جای جای کشور شناخته شده است.
حمیدرضا حسینی مدیرکل امور عشایری استان سمنان با حضور در دفتر شبکه اطلاع رسانی مرآت، ضمن اطلاع از نحوه تولید و انتشار خبر در این رسانه با خبرنگار مرآت به گفتگو پرداخت.
مدیرکل امور عشایری استان سمنان در این بازدید با تاکید بر جایگاه رسانه ها در عصر کنونی اظهار کرد: معتقدم مدیران دستگاه های اجرایی، باید بازخورد فعالیت های خود را در جامعه توسط روابط عمومی ها و بویژه رسانه ها مشاهده کنند چراکه این امر به مرتفع شدن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت منجر خواهد شد.
بخش اول گفتگوی خبرنگار مرآت با حمیدرضا حسینی را در ادامه می خوانید:
مرآت- در ابتدا در خصوص جامعه عشایری استان توضیح دهید تا درپی آن به اقدامات اداره کل امور عشایری بپردازیم.
در استان سمنان بالغ بر ۳ هزار و ۱۸۱ خانوار عشایری با جمعیتی در حدود ۱۵ هزار نفر زندگی می کنند. وقتی از جامعه عشایری صحبت می کنیم آنها را از جامعه شهری و جامعه روستایی کشور تفکیک می کنیم چراکه شاخص های متفاوتی از دو جامه دیگر دارند. همانطور که می دانید جامعه عشایری، جامعه ای مولد یا تولید محور است که به بخش های اصلی آن اشاره می کنم.
جمعیت دام سبک حوزه عشایری استان سمنان حدود ۱ میلیون و ۷۰ هزار راس است که ۵۸ درصد دام سبک استان را تشکیل می دهد. همچنین ۶۷ درصد عرصه های منابع طبیعی استان سمنان قلمرو عشایر محسوب می شود. به عبارتی دیگر از ۵٫۷ میلیون هکتار عرصه منابع طبیعی استان، حدود ۳٫۲ میلیون هکتار آن در قلمرو عشایر قرار دارد.
شاخص دیگری که می توانیم به آن بپردازیم میانگین تعداد راس دام به ازای هر خانوار عشایری است که در حال حاضر در کشور ۱۱۳ راس است اما در استان سمنان ۲۵۰ راس به ازای هر خانوار عشایری است یعنی بیش از دو برابر متوسط کشوری.
در خصوص میزان سواد عشایر نیز متوسط کشوری حدود ۵۵ درصد است اما در عشایر استان سمنان حدود ۷۲ درصد است. لازم به ذکر است این آمار از سوی مراکز آموزشی ارائه شده است.
در استان سمنان یک ایل به نام ایل سنگسری وجود دارد که در جای جای کشور شناخته شده است. همچنین ۷۴ طایفه مستقل نیز در استان سمنان حضور دارند.
مدیرکل امور عشایری استان سمنان با بیان اینکه هر سیاه چادر عشایر یک کارگاه اقتصادی است گفت: تولیدات عشایر استان سمنان در جای جای کشور شناخته شده است.
حمیدرضا حسینی مدیرکل امور عشایری استان سمنان با حضور در دفتر شبکه اطلاع رسانی مرآت، ضمن اطلاع از نحوه تولید و انتشار خبر در این رسانه با خبرنگار مرآت به گفتگو پرداخت.
مدیرکل امور عشایری استان سمنان در این بازدید با تاکید بر جایگاه رسانه ها در عصر کنونی اظهار کرد: معتقدم مدیران دستگاه های اجرایی، باید بازخورد فعالیت های خود را در جامعه توسط روابط عمومی ها و بویژه رسانه ها مشاهده کنند چراکه این امر به مرتفع شدن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت منجر خواهد شد.
بخش اول گفتگوی خبرنگار مرآت با حمیدرضا حسینی را در ادامه می خوانید:
مرآت- در ابتدا در خصوص جامعه عشایری استان توضیح دهید تا درپی آن به اقدامات اداره کل امور عشایری بپردازیم.
در استان سمنان بالغ بر ۳ هزار و ۱۸۱ خانوار عشایری با جمعیتی در حدود ۱۵ هزار نفر زندگی می کنند. وقتی از جامعه عشایری صحبت می کنیم آنها را از جامعه شهری و جامعه روستایی کشور تفکیک می کنیم چراکه شاخص های متفاوتی از دو جامه دیگر دارند. همانطور که می دانید جامعه عشایری، جامعه ای مولد یا تولید محور است که به بخش های اصلی آن اشاره می کنم.
جمعیت دام سبک حوزه عشایری استان سمنان حدود ۱ میلیون و ۷۰ هزار راس است که ۵۸ درصد دام سبک استان را تشکیل می دهد. همچنین ۶۷ درصد عرصه های منابع طبیعی استان سمنان قلمرو عشایر محسوب می شود. به عبارتی دیگر از ۵٫۷ میلیون هکتار عرصه منابع طبیعی استان، حدود ۳٫۲ میلیون هکتار آن در قلمرو عشایر قرار دارد.
شاخص دیگری که می توانیم به آن بپردازیم میانگین تعداد راس دام به ازای هر خانوار عشایری است که در حال حاضر در کشور ۱۱۳ راس است اما در استان سمنان ۲۵۰ راس به ازای هر خانوار عشایری است یعنی بیش از دو برابر متوسط کشوری.
در خصوص میزان سواد عشایر نیز متوسط کشوری حدود ۵۵ درصد است اما در عشایر استان سمنان حدود ۷۲ درصد است. لازم به ذکر است این آمار از سوی مراکز آموزشی ارائه شده است.
در استان سمنان یک ایل به نام ایل سنگسری وجود دارد که در جای جای کشور شناخته شده است. همچنین ۷۴ طایفه مستقل نیز در استان سمنان حضور دارند.
در این استان ۱۱ شرکت تعاونی اقماری فعال هستند که بنابر اصل ۴۴ قانون اساسی بسیاری از موارد تصدی گری به آنها واگذار شده است. همینطور یک اتحادیه عشایری نیز در استان سمنان به عشایر خدمت ارائه می کند.
قابل ذکر است که بخشی از عشایر استان سمنان درون کوچ و بخشی دیگر نیز برون کوچ هستند. عشایر درون کوچ آن دسته از عشایری هستند که در داخل استان سمنان رفت و آمد می کنند و عشایر برون کوچ آن دسته ای هستند که در چند استان تردد دارند. در حال حاضر حدود ۴۵ درصد عشایر استان شامل عشایر ایل سنگسر، الیکایی، اصانلو، هداوند، عرب سرهنگی و عرب درازی و بخشی از عشایر دامغان و شاهرود برون کوچ هستند که به ۷ استان همجوار ما در فصل ییلاق عمدتا و برخی نیز در فصل قشلاق کوچ می کنند.
بیشترین مسیر کوچ مربوط به ایل سنگسری با طول مسیر ۱۵۰۰ کیلومتر است که فاصله ییلاق تا قشلاق از سرخس تا طالقان را شامل می شود. این مسیر یکی از طولانی ترین مسیرهای کوچ عشایر در جهان است.
از لحاظ تولیدات عشایر نیز امروز بیش از ۹ هزار و ۹۰۰ تن ظرفیت گوشت قرمز توسط عشایر استان تولید می شود که ارزش افزوده ای حدود ۳۶۰ میلیارد تومان به همراه دارد. در تولید فرآورده های لبنی نیز بیش از ۶ هزار و ۴۰۰ تن شیر و مشتقات آن توسط عشایر استان تولید می شود که ۳۳ میلیارد تومان ارزش افزوده دارد. لازم به ذکر است که عمده این تولیدات صادر می شود و حتی فرآورده های لبنی به علت کیفیت بالا پیش فروش می شود.
حداقل ۳۲ نوع فرآورده لبنی پایه محصول بانوان عشایری استان بویژه در ایل سنگسر است که این هم به نوعی برند است. به عنوان مثال آریشه، چیکو و…در سایر نقاط اصلا تولید نمی شود.
این بخشی از توانمندی های عشایر استان سمنان است که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص ملی ایفا می کند.
مرآت- عشایر استان سمنان چه سهمی از تولیدات گوشت و فرآورده های لبنی استان را به خود اختصاص می دهند؟
عشایر استان سمنان ۲۵ درصد تولید گوشت قرمز و ۳۵ درصد فرآورده های لبنی و نیز صنایع دستی را تولید می کنند. توجه کنید که گوشت تولیدی توسط عشایر استان یکی از بهرتین نمونه های گوشت قرمز است. همچنین فرآورده های لبنی تولیدی عشایر نیز از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند.
در شرق استان بویژه منطقه شاهرود و بیارجمند تولیدات صنایع دستی بیشتر از سایر مناطق به چشم می خورد. البته منطقه مهدیشهر و کالپوش نیز در این بخش فعال هستند.
مرآت- عشایر در اقتصاد مقاومتی چه جایگاهی دارند؟
یکی از ویژگی های اصلی اقتصاد مقاومتی درون زایی و برون گرایی است که عینا در حوزه اقتصاد عشایری وجود دارد. عشایر موارد مورد نیاز خود را تولید می کنند و از آن سو نیازهای خارج از حوزه خود را نیز تامین می کنند. برون گرایی به معنای نگاه صادراتی است. در حال حاضر کشورهای شیخ نشین حوزه خلیج فارس از گوشت دام سبک استان سمنان استقبال بسیار زیادی می کنند. ما نیز به شدت به دنبال آن هستیم که دام تولیدی عشایر استان بویژه بره های جوان صادر شود.
هر سیاه چادر عشایری را یک کارگاه اقتصادی است که علت آن نیز به تولیدات بالای عشایر استان مربوط می شود.
عشایر استان در ابعاد فرهنگی هم کمترین تاثیرپذیری منفی را از تهاجمات فرهنگی دارند. علت آن نیز همراهی تمام اعضای خانواده با یکدیگر است که این امر باعث حفظ فرهنگ ناب عشایری شده است. گواه این ادعا نیز پایین بودن معضلات و آسیب های اجتماعی در جامعه عشایری است.
در حوزه ایثارگری نیز جامعه عشایری استان سمنان حدود ۱۰۰ شهید و هزار جانباز تقدیم انقلاب اسلامی کرده است. توجه دارید که عشایر در تامین امنیت پایدار نقش قابل توجهی دارند چراکه هرجا که عشایر مستقر باشند امنیت آن ارتقا خواهد یافت. امروز هر سیاه چادر یک پاسگاه انتظامی است.
مرآت- وضعیت بیمه خانوارهای عشایری چگونه است؟
موضوع بیمه، بحثی بین بخشی و مشارکتی است که در بیمه روستاییان و عشایری به صورت مشارکتی ورود پیدا می کنیم. در حقیقت ما پشتیبان این بخش هستیم و اطلاع رسانی های لازم را انجام می دهیم. یکی از مشکلات عشایر موضوع سن بازنشستگی پیش از موعد بود که در گذشته حداقل سن ۶۵ سال و حداقل پرداخت حق بیمه ۱۵ سال بود . خوشبختانه سال گذشته بازنشستگی پیش از موعد به فرمول ۷۰ سال سن افراد و پرداخت ۱۰ سال حق بیمه تغییر کرد. در حال حاضر با همکاری مدیریت بیمه روستاییان و عشایری استان در حال فعالیت هستیم تا افراد تحت پوشش را افزایش دهیم که البته این امر نیازمند کار ترویجی بیشتر است تا بیمه گری در عشایر جا بیافتد.
موضوع دیگر نیز که در حال بررسی آن هستیم بیمه های درمان است که در حال حاضر وجود ندارد.
مرآت- آخرین سرشماری عشایر استان در چه سالی انجام شد و آمار آن چه بود؟
سرشماری جامعه عشایری هر ۱۰ سال یکبار انجام می شود و آخرین سرشماری نیز در سال ۸۷ رخ داد. در حال حاضر برنامه ریزی های مناسبی برای برگزاری سرشماری عشایر در سال ۹۷ در حال انجام است.
همانطور که گفتم طبق آخرین سرشماری جمعیت عشایری استان حدود ۱۵ هزار نفر است. البته در آخرین سرشماری تعدادی از افراد به علت برون کوچ بودن در آمار نیامدند که امیدواریم در سرشماری سال آینده به این آمار اضافه شوند.
قاعدتا عدد خانوار عشایر استان که ۳ هزار و ۱۸۱ خانوار است در سرشماری سال آینده افزایش خواهد یافت.
