آداب و رسوم مردم شهر سمنان در ماه رمضان
بخش عمده سنتهای رایج میان مردم شهر سمنان در ماه رمضان، مشابه سنتهایی است که دیگر هموطنانمان در سراسر ایران بدان پایبند هستند. اما چند سنت دیرینه محلی را میتوان به موارد عمومی افزود.
سنتهای سحرگاه
در گذشته به علت کمبود رسانههای جمعی و حتی وجود ساعتهای شماطهدار، بیدار شدن به وقت سحر با کمک همسایگان از طریق در زدن یا کوبیدن بر مس و قابلمههای فلزی انجام میشد. «شوخوانی» یکی دیگر از رسوم سحرگاه بود. این کلمه در زبان سمنانی به معنای شبخوانی میباشد. بدین ترتیب که فردی خوشصدا بر بام میرفت و با صدایی رسا این جمله را تکرار میکرد:
«آب است و تریاک، وقت هست و هوشیار، وقت هست و بیدار»
و یا تعدادی از افراد پیش از اذان صبح، در حین گذر از کوچههای هر محله با خواندن ادعیه سحرگاهی اقدام به بیدار کردن اهالی در وقت سحر میکردند. یکی از شعرهایی که شوخوانها در وقت سحر میخواندند، ابیات زیر بود:
«الله تویی، مرد تویی، دانایی
از مورچهای که دم زند در ته چاه
از دم زدن مور آگاه تویی، یا الله
یا رب تو گناهان مرا دو نیمه کن در عَرَصات
نیمی به حسن بخش
نیمی به حسین.
غذاهای رایج افطار و سحری
غذاهای سنتی سمنان مانند تهچین یا سبزیپلو و دیگر غذاها در وقت سحر خورده میشوند. برخی خانوادهها به خوردن نان، پنیر و چای شیرین اکتفا میکنند.
برای افطار، افراد ممکن است با مقداری آب نیمگرم، خرما و یا اندکی نمک روزه خود را بگشایند. شیربرنج، فرنی، شلهزرد، کشکین، آش رشته، سوپ جو، حلوایآروشه، نان و پنیر، و انواع غذاهایی که با نان خورده میشوند؛ از غذاهای رایج افطار هستند.
سنتهای بیست و هفتمین روز ماه رمضان
برخی بیست و هفتمین روز ماه رمضان را مصادف با کشته شدن قاتل حضرت علی (ع) میدانستند و بدین سبب زنان سمنانی، گرمساری و دامغانی در این روز به جهت شادی دست و پای خود حنا میبستند. برخی زنان در این روز گوش دختران خود را سوراخ کرده و برای آنها گوشواره میخرند.
آداب عید فطر
پس از به جا آوردن نماز عید فطر، دید و بازدید از بزرگان فامیل یکی از آداب رایج است. دیگر اینکه اهالی هر محله، اقوام و دوستان به دیدن خانوادههایی میروند که به تازگی عزیزی را از دست دادهاند و به اصطلاح «نوعید» دارند. همچنین عیادت از بیماران و بردن هدیه برای نوعروسان از دیگر آداب عید فطر میباشد.